Sąsiad może pojawić się w sprawie o zasiedzenie w dwóch rolach:
- świadka i
- osoby z własnym roszczeniem do nieruchomości.
Sąsiedzi mogą być świadkami w sprawie
Warunkiem skutecznego zasiedzenia jest potwierdzenie przez ludzi znających działkę, że osoba starająca się o zasiedzenie zachowywała się wobec niej jako właściciel. Np. zamontowała ogrodzenie. To w oczywisty sposób prowadzi do dowodu w postaci zeznań sąsiadów. Dlatego sądy traktują jako ważny poznanie wiedzy sąsiadów o zasiedzeniu.
Sąd Najwyższy o sąsiadach w sprawach o zasiedzenie
W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd, że w sprawach o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie, krąg podmiotów zainteresowanych tworzą osoby, których praw dotyczy wynik tego postępowania. Krąg ten nie obejmuje właścicieli lub posiadaczy sąsiednich nieruchomości, jeżeli nie roszczą sobie oni praw do własności nieruchomości lub przygranicznych pasów ziemi, oraz tych osób, które nie mają interesu wypływającego z prawa podmiotowego (sygnatury odpowiednich sprawa w SN poniżej.)
Wniosek o zasiedzenie powinien zawierać:
- oznaczenie sądu, do którego wnosimy wniosek,
- imię, nazwisko wnioskodawcy, jego adres oraz nr PESEL lub NIP dla osoby fizycznej, jeżeli natomiast wnioskodawca nie jest osobą fizyczną, należy podać nazwę numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku – numer w innym właściwym rejestrze,
- imiona, nazwiska uczestników postępowania, ich adres oraz, jeżeli są znane, nr PESEL lub NIP dla osoby fizycznej, jeżeli natomiast uczestnik nie jest osobą fizyczną i jest znany, należy podać nazwę, numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku – numer w innym właściwym rejestrze,
- oznaczenia treści pisma słowami „Wniosek o stwierdzenie zasiedzenia”,
- oznaczenie nieruchomości / ruchomości podlegającej zasiedzeniu,
- datę, z którą nastąpiło zasiedzenie,
- uzasadnienie wniosku zawierające opis sposobu nabycia posiadania nieruchomości / ruchomości i władania jak właściciel,
- dowody potwierdzające posiadanie nieruchomości / ruchomości (np. rachunki za nakłady, dowody opłaty podatku od nieruchomości, umowy najmu lub umowy dzierżawy nieruchomości, co do której wnioskodawca domaga się zasiedzenia),
- własnoręczny podpis,
- spis załączników – dokumentów, na jakie powołano się we wniosku.Do wniosku należy dołączyć:
- odpis księgi wieczystej w przypadku zasiedzenia nieruchomości,
- wypis z rejestru gruntów,
- mapę nieruchomości,
- odpis skrócony aktu małżeństwa przy zasiedzeniu na rzecz małżonków,
- dowody potwierdzające sposób nabycia posiadania i nieprzerwane samoistne posiadanie (tak jak właściciel) przez wymagany prawem okres (np. nieformalna umowa kupna, dowody opłacania podatku od nieruchomości itp.),
- dowód uiszczenia opłaty od wniosku.
Opłata od wniosku o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości wynosi 2000 zł. W przypadku zasiedzenia służebności gruntowej
opłata wynosi 200 zł. W przypadku zasiedzenia służebności przesyłu oraz rzeczy ruchomej opłata wynosi 100 zł. W przypadku, gdy sytuacja materialna strony uniemożliwia opłacenie kosztów, może ona złożyć wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych
w całości lub w części.